Çal Belediyesi, Çal Belediyespor, Kutluk Geçmişten Geleceğe Dağ Marmara Kültür Sanat ve Eğitim Derneği ve Denizli Doğa Severler Derneği(DOSEV) iş birliği ile yapılan etkinliklerle Menderes Yürüyüş Yolu güzergahında bulunan doğal güzelliklere dikkat çekilerek yol bitiminde yer alan ve tarihi önemi bulunan Eski Dağ Marmara kültürünün yaşatılarak turizme kazandırılması konuları ele alındı.
Günün ilk faaliyeti olarak DOSEV üyesi 60-70 kişilik bir Grup Pamukkale ilçesine bağlı eski Gözler Köyünden hareketle yaklaşık 10 kilometrelik Menderes Yürüyüş yolunu muhteşem doğal güzellikleri içerisinde tamamlayarak Eski Dağ Marmara Köyüne geldi.
Burada grup üyeleri çevre temizliği yaparak özellikle plastik atıkları toplayarak doğanın korunmasına dikkat çekerek doğayı korumanın her bireyin görevi olduğuna işaret ettiler.
Daha sonra Dağ Marmara’da yaşayan vatandaşlar tarafından hazırlanan ikramlar misafirlere ikram edildi.
Etkinliğe; CHP TBMM Grup Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca, Çal Kaymakamı Hatice Gamze Kuran, Çal Belediye Başkanı Ahmet Hakan, Çal Belediyespor Kulüp Başkanı Ümit Barış Kuzu ve yönetim kurulu üyeleri Dağ Marmara Halkı ve davetliler katıldı.
Dağ Marmara tanıtım etkinliğinde yağmur yağmasını canlandırmak için yöre halkının yüzyıllardır yapılan Yağmur Gelini ritüeli canlandırıldı.
Yapılan etkinlikte tarihi bir öneme sahip olan Eski Dağmarmara Köyünün Batı Anadolu'da 8. ve 9. yüzyıllarda serbest olarak dolaşan Kıpçak Türklerinin Bizans İznik imparatoru lll. İoannes Vatatzes ve sonrasındaki imparatorlar tarafından Menderes Havzasına yerleştirilmesiyle oluşan köylerden birisi olduğuna dikkat çekildi.
Eski yani etkinliğin yapıldığı köyün, köy halkının yaşam tarzının değişmesi, teknolojinin gelmesiyle yaşamlarına karşılık vermemeye başlaması, eskiden at ve öküzlerle ulaşım yapılırken, onların geçeceği kadar yollar, yaşanacak kadar parseller oluşurken, teknolojinin gelişmesiyle tarım aletlerinin konulacağı alanlara, traktör ve araçların geçebileceği yollara ihtiyaç olduğu belirtilerek daha yukarıdaki düz alana köyün 25 yıl kadar önce başlayarak zaman içinde yeni yerleşim yerine taşındığı açıklandı.
Yapılan konuşmalarda Derneğin amacının; Dağmarmara köyünün eski yerleşim yerini geçmişteki Anadolu Kültürlerinin, el sanatlarıyla, görsel sanatlarıyla, eğlence, ritüel, inanç, müzik, gastronomisiyle yaşatıldığı ve bu köyü ziyaret edenlerin bu kültürleri deneyimlediği ve eğitimlerini de alabileceği merkez haline getirmek olduğu belirtilerek Menderes yürüyüş yolunu aktif hale getirmek, Dağ Marmara Köyü'nün eko turizme açmak, köyün endemik bitki yapısının incelenmesi için botanik bilimciler ile işbirliği yapmak olduğu ifade edildi.
“Yoğun katılım bizi memnun etti”
Etkinliği değerlendiren Kutluk Geçmişten Geleceğe Dağ Marmara Kültür, Sanat ve Eğitim Derneği Üyesi Süleyman Murat Çilbirci yörenin kültürünü ayakta tutmak geleceğe aktarabilmek adına etkinlikler yaptıklarını belirterek “Yağmur gelini etkinliği yaptık. Misafirlerimizi kendi örf adet ve geleneklerimize göre ağırladık. Katılım çok yüksek oldu buda bizi çok mutlu etti ”dedi.
“İnsanları yapay zekadan teknolojiden uzaklaştırmak doğaya yaklaştırmak istiyoruz”
Amaçlarının doğanın güzelliklerine dikkat çekmek olduğunu söyleyen Çilbirci “Bizim bu etkinliği yapmaktaki amacımız Covid 19 salgını sürecinde insanlar doğaya dönmeye onun önemini anlamaya başladılar. Arkasından deprem oldu ve savaşlar çıktı. Bu bağlamda inşaların toprakla ya da doğayla temasını gerçekleştirmek istiyoruz. Dijital dünyadan, yapay zekadan insanları soyutlamak uzaklaştırmak, insanları doğayla, doğadaki hayvanlarla, sporla birleştirmek bu bağlamda da insanların hastalıklardan farazi konuşmalardan uzaklaşmalarını sağlamak. Doğada geçirecekleri zamanla kendilerini iyi hissetmelerini sağlamak ”diye konuştu.
“Maalesef köyle boşaldı buna bir çare bulmak zorundayız”
DOSEV Başkanı Ümit Şıracı da köyden kente göçün arttığına dikkat çekerek “Maalesef köylerimiz boşaldı, buralardaki gelenek görenek ve kültürlerimizi kaybediyoruz diye yakınıyoruz. Buraları yaşatmak için bir lokomotif lazım. İnsanları tekrar köye döndürecek bu eski gelenek ve görenekleri tekrar yaşatması için bir lokomotif lazım. Bu lokomotif de günümüzde sağlayacak şey doğa yürüyüşü. Çünkü insanları artık o şehirlerin bunaltıcı stresli hayatlarından bıktılar. Doğaya dönmek istiyorlar. Bunu da sağlamanın en kolay yolu doğa yürüyüşleri ”dedi.
“Köylüler ile şehirlileri kaynaştırmak istiyoruz”
Doğa yürüyüşünü yürüyebilen herkes yapabilir diyen DOSEV Başkanı Şıracı “Şehirler streslerden, gerginliklerden iş yoğunluğundan bunalan insanlar bir şekilde köylere doğaya dönmek istiyor. İnsanlar bu kanalla tekrar köylere döndürülebilir. Köylülerle şehirliler yeniden kaynaştırılabilir. Bu şekilde de köylerde ölmeye yüz tutmuş gelenek görenekler yaşatılabilir. Köylere gelen şehirliler vasıtasıyla köylülerin bir şekilde üretmiş oldukları tarhanadır, bulgurdur, kuru üzümdür, kekiktir bunların satışıyla köylülerin para kazanmaları da sağlanabilir. Buna genel olarak Eko turizm deniyor. Bu işin büyük kısmı Biz bunu sağlamaya çalışıyoruz ”diye konuştu.
“Amacımız unutulmaya yüz tutmuş gelenek görenekleri yaşatmak”
Bu tür etkinliklerin artması gerektiğini söyleyen Şıracı “Denizli’de sade biz değiliz bu işe gönül veren çok sayıda insan var. Bu işin bir yerlerinden tutuyorlar. Bu gün Denizli ’de bir ilk yaşanıyor. Herkes bu Dağ Marmara Kutluk Derneği vasıtasıyla ölmüş bir Türk ritüelini yeniden canlandırıyor burada bu işi başarmak için birçok dernek bir araya geldi. Umarım bu çalışma Denizli’nin tüm yöreleri için bir kıvılcım olur ve katlanarak devam eder” ifadelerini kullandı.
“Doğa yürüyüş yollarını canlandırmak istiyoruz”
Menderes Dağcılık ve Doğa Sporları Kulübü Başkanı Ali Yollu’da kulüp olarak Menderes Vadisinde bir yürüyüş yolu oluşturmak için kurulan bir kulüp olduklarını belirterek “Çalışma gösterdiğimiz süre içerisinde yaklaşık 200 kilometrelik bir yürüyüş yolu hazırladık. Onları aktif olarak açtık. Menderes yoluna baya ara vermiştik. Şimdi tekrar onu ayağa kaldıralım diye uğraşıyoruz. Bu gün yürüdüğümüz güzergahta çok güzel bir bölge olan Gözlerle Eski Dağ Marmara arasında bir yürüyüş gerçekleştirdik. Buranın özelliği her iki köyün de yeni yerlerine taşınmış olması. Eski Gözlerden geçtik. Eski Dağ Marmara’ya geldik ”dedi.
“Yürüyüş yolundaki su kaynakları aktif”
Çeşitli sebeplerle yerleşim alanlarının taşınmak zorunda kalındığını ifade eden Başkan Yollu “Bunlar depremler, yerleşim alanı darlığı ve yine ulaşım zorluğu nedenleriyle yeni yerlerine taşınmış ana eski yerlerindeki o kültürel yapı halen izlerini sürdürmektedir. Bu nedenle bizim dikkatimizi çekti. Bu yol Menderes’i takip ederek gelen yol. Yolun en güzel taraflarından birisi bu yolda 4 tane su kaynağının olması ve bu su kaynaklarının hepsinin de aktif olması, çalışıyor olması güzel ”diye konuştu.
“Doğa yürüyüşü gibi etkinlikleri artırabilirsek köye dönüş başlar”
Bölgenin insanının doğaya önem verdiğine vurgu yapan Yollu “Sulara önem veriyor ve bunları akar halde bulunduruyor. Buda bizi mutlu ediyor. Buralarda olmak buralara yeni kişileri getirebilmek. Buraları yeni kişilere gösterebilmek bir Denizlili olarak bizlerin gurur kaynağı oluyor.
Her geçen gün sektör değişiyor. Turizm önemli bir sektör. Önemli bir gelir kaynağı haline gelmek zorunda. Birde görüldüğü üzere köylerimiz terk ediliyor. Köylerimiz boşalıyor. Ama buralara turizmi getirebilirsek Eko Turizmi burada açabilirsek, köylerimizi tekrar döndürme, köyden giden vatandaşlarımızı tekrardan döndürme imkanımız olur.
“Amacımız şehire göç akınlarını tersine çevirmek”
Biz bunun örneğini birçok yerde yaşadık. Köyden ayrılmış gitmiş şehre orada tutunamamış iş bulamamış bakmış oradan çok turist geçiyor evini pansiyon haline getirmiş. Adam şahane para kazanıyor. Çoluğunu çocuğunu köyde büyütüyor. Ailesiyle çevresiyle köyünde de mutlu. Bizim biraz da amacımız bu. Eko Turizmi canlandırmak. Köyden şehire akınlar yerine tersine göçü başlatabilmek ”ifadelerini kullandı.
“Emekli olduktan sonra köyüme döndüm”
YORUMLAR